Αρχαιολογία – Ανασκαφικός Τουρισμός – Νέοι Φιλέλληνες
Κι ενώ σε κάθε πεδίο, σε κάθε χαραμάδα της κοινωνίας απλώνεται γενικευμένη η δυσφορία ,η απόρριψη όχι μόνο από το ερειπωμένο κοινό μας παρόν αλλά κι από την διεκδίκηση του μέλλοντος…
Το παρελθόν έρχεται να εμβολιάσει την ύφεση, έρχεται ν’ αποσύρει την αυτοδηλητηρίαση του Έλληνα, την απόσυρση του από την μάχη και τη δόξα της ζωής, μ’ αυτήν την αποκάλυψη της Αμφίπολης.
Ένας αρχαιολογικός χώρος μπαίνει μέσα στη ζωή και την καθημερινότητα μας στεγάζοντας ξανά αυτά που στέγαζε στην αρχαιότητα: ιδέες, πολιτική, τέχνη και κυρίως έμπνευση. Εξεγείρεται η απορία, η περιέργεια , προκαλούνται συζητήσεις, γεμίζουν πρωτοσέλιδα και φαίνεται ν’αποκτά ενδιαφέρον η ελληνική επικαιρότητα σε διεθνές επίπεδο όχι για την κρίση ,την χρεοκοπία, το πρωτογενές πλεόνασμα τα παράλληλα των οικονομικών αδιέξοδα αλλά για την αρχαιολογία στη δημόσια σφαίρα.
Σε άρθρο της εφημερίδας Καθημερινή (13 Ιουλίου 2014 «ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ», Μ. Κατσουνάκη) αναφέρεται η προσπάθεια του Π. Θεμέλη κορυφαίου αρχαιολόγου που έχει συνδέσει τ’όνομα του εδώ και 27 χρόνια με το ανασκαφικό έργο στην Αρχαία Μεσσήνη, που λειτουργεί ως ένας από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους της Ελλάδας. Ο Π. Θέμελης λοιπόν βλέπει την αρχαιολογία δεμένη με την κοινωνία και υποστηρίζει ένα πρωτοποριακό πρόγραμμα σε συνεργασία με το ξενοδοχειακό συγκρότημα COSTA NAVARINO σύμφωνα με το οποίο επισκέπτες απ’όλο τον κόσμο, που ενδιαφέρονται για τις ανασκαφές θα μπορούσαν να κάνουν διακοπές στην Ελλάδα παρακολουθώντας από κοντά κι ενεργητικά τις εργασίες στην Αρχαία Μεσσήνη. Πρακτική που εφαρμόζεται σε χώρες του εξωτερικού κι εντάσσεται στην αντίληψη του «ανασκαφικού τουρισμού».
Η αθρόα προσέλευση των επισκεπτών στην Αμφίπολη φαίνεται να υπερθεματίζει υπέρ της άποψης της κ.Νένας Γαλανίδου, καθηγήτριας στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης(υπεύθυνης των εκδόσεων Καλειδοσκόπιο – Δημόσια Αρχαιολογία ),ότι οι προσπάθειες των αρχαιολόγων και τ’ανασκαφικά ευρήματα μπορούν να δημιουργήσουν «καινούργιους φιλέλληνες», επισκέπτες, εθελοντές, που θα μοιράζονται τη συγκλονιστική εμπειρία της μαρτυρίας απ΄τον αρχαίο κόσμο μαζί με τους επιστήμονες, αφού βέβαια γίνει κατανοητό ,ότι ο τουρισμός αποτελεί την ατμομηχανή της ελληνικής οικονομίας.
Οι αρχαιολογικοί χώροι μπορούν πράγματι να γίνουν πρωταγωνιστές στην ανάπτυξη της χώρας, αρκεί να μην βαπτίζονται ο φόβος αγώνας για τη διάσωση κι η διαρκής άρνηση προστασία…
Γιατί η αφοσίωση των επιστημόνων καταλήγει συχνά σε απομόνωση, το κοινό τους αντιμετωπίζει ως εκπροσώπους του κοινωνικού κατεστημένου, που διεκδικούν τη δόξα της πρωτόλειας ανακάλυψης κι επιδιώκουν να τη διασφαλίσουν με τρόπους που ανασύρουν στην επιφάνεια παθογένειες κι αναχρονισμούς ,όσον αφορά το καθ αυτό θέμα της αρχαιολογίας και της υποστήριξης των αρχαιολογικών χώρων.
Ο Λέων της Αμφίπολης,το επίκεντρο του ενδιαφέροντος μας, όταν μαθητές πραγματοποιούσαμε ημερήσιες εκδρομές στην Αν.Μακεδονία, αποτελούσε προσφιλές μνημείο που συνέδεε την παρουσία του όχι μόνο με το ιστορικό παρελθόν της περιοχής αλλά και με τη χλωρίδα και πανίδα του τόπου που επέτρεπε τη ζωή των λεόντων.
Σήμερα, οι Σφίγγες, οι φρουροί του μεγαλοπρεπούς τάφου που παρέμειναν στη σιωπή τόσων αιώνων, μας προκαλούν ν’ αγαπήσουμε την νέα αποκάλυψη και να υπερηφανευτούμε για τον πλούτο της Μακεδονικής γης, της Ελληνικής γης ,που μας επιφυλάσσει εκπλήξεις κι αναμένεται να συσπειρώσει ένα σημαντικό μέρος από το δραστήριο, οραματικό κι ανοιχτό στις προκλήσεις τμήμα της ελληνικής κοινωνίας(επιστήμονες, δημιουργούς, πανεπιστημιακούς δασκάλους κ.ο.κ).
Με τη σκέψη ότι τα αρχαία ευρήματα πρέπει να κοινωνικοποιούνται, καθώς είναι η μόνη πραγματική προσπάθεια προστασίας τους, τελούμε εν αναμονή της αποκάλυψης της νέας ανασκαφής και πιστεύουμε ότι τα μνημεία τα φροντίζουν και τα προστατεύουν αυτοί που τα γνωρίζουν και τ’ αγαπούν!
Δ. ΜΙΧΕΛΑΚΗ
